Doelen

In deze module verkrijg je inzicht in de volgende aspecten:

• De relatie tussen je offline en online sociale leven
• Hoe je het internet gebruikt als sociale uitlaatklep
• Problematische onlinerelaties

We hebben allemaal wel een idee over hoe we overkomen bij anderen. Ons gedrag is afhankelijk van de situatie en de mensen die in de buurt zijn. Je zult je bijvoorbeeld anders gedragen op het werk dan als je bij vrienden en familie bent. Veel mensen geven ook aan dat ze online heel anders kunnen zijn dan in ‘de echte wereld’.

Vertrekpunt

Hoe zou jij jezelf offline beschrijven? Noteer de steekwoorden die jou beschrijven.

Hoe zou jij jezelf online beschrijven? Noteer de steekwoorden die jou beschrijven.

Welke verschillen zie je tussen wie je offline en online bent? Zijn er bepaalde online eigenschappen die je prettig vindt en graag ook zou terugzien in de echte wereld? Noteer deze eigenschappen, zodat ze een uitgangspunt kunnen vormen voor de doelen die je jezelf stelt als onderdeel van de opbouw van een goed leven.

Waarom zijn we online eigenlijk anders?

Het kan online gemakkelijker zijn dan offline om een band met iemand op te bouwen. Online delen anderen vaak onze interesses, verlenen ons steun of geven ons het gevoel belangrijk of machtig te zijn. Meestal kunnen we online zelf kiezen wie we zijn, op voorwaarde dat de ander ons niet kent in het echte leven. In sommige opzichten zijn onlinerelaties minder veeleisend.

“Het was een compleet andere wereld, het was volledig gescheiden van mijn echte leven.”

Wat is dan eigenlijk het probleem met onlinerelaties?

Wanneer we online een band met een ander ervaren, dan is dat meestal op basis van iets specifieks, zoals seksueel misbruikbeelden van minderjarigen. Dat betekent dat er veel tijd wordt besteed aan het concentreren op dat onderwerp, of op dingen die ermee te maken hebben (bijvoorbeeld software of vormen van beveiliging). Hoewel onlinevriendschappen heel echt kunnen lijken, hebben ze altijd andere kenmerken dan offlinerelaties.

“Mijn gedrag werd veel meer teruggetrokken en minder sociaal … Ik koos ervoor om geen contact meer met mijn vrienden te hebben…”

Voor sommige mensen fungeren hun onlinerelaties als een alternatief voor sociale interactie in de ‘echte wereld’. Het gemak, de emotionele veiligheid en het oppervlakkige karakter van veel onlinerelaties zijn vaak minder voldoeningsgevend dan offlinerelaties. Onlinerelaties zijn vaak vluchtig en kunstmatig. Dit geldt des te vaker voor seksuele onlinerelaties. De kern daarvan is al snel enkel en alleen seksueel. Waar sommige mensen hier goed mee om kunnen gaan, leidt bij anderen het verlangen naar seksueel plezier op de korte termijn tot de ontwikkeling van seksueel gedrag dat uiteindelijk schadelijk kan zijn voor henzelf als voor anderen. Voorbeelden van strafbaar gedrag:

• Chatten met volwassen over onlineseks met minderjarigen, d.w.z. delen van fantasieën.
• Chatten met minderjarigen over onlineseks.
• Gebruik van webcams om minderjarigen aan te zetten tot seksuele handelingen.
• Gebruik van webcams om minderjarigen bloot te stellen aan seksuele handelingen.
• Voyeurisme (met verborgen camera’s).
• Het ‘groomen’ van minderjarigen met de bedoeling hen offline te ontmoeten en hen seksueel te misbruiken.

Denk na over je onlinerelaties en beantwoord de vragen van oefening 1:

Wat merk je op aan de online- en offlinerelaties? Zijn dit dingen die je alleen online zou doen of waar je alleen online over zou praten? Waarom is dat? Welk gevoel krijg je hiervan? Verandert dit je blik op je onlinerelaties?

Enkele gevaren van onlinerelaties:

• Je wordt niet uitgedaagd, het praten met gelijkgestemden betekent dat de woorden die je zegt waarschijnlijk nooit in twijfel worden getrokken.
• Als je alleen praat met gelijkgestemden kan dat ervoor zorgen dat bepaalde handelingen worden gerechtvaardigd: ‘Zij doen het ook, dus waarom ik niet?’.
• Ze geven je misschien de mogelijkheid dingen te doen die je in de offlinewereld niet zou durven doen.

Maak een lijst met dingen waar je waarde aan hecht in relaties in het echte leven en wat je zou kunnen doen om zulke relaties tot stand te brengen.

Sommige mensen hebben niet zoveel offlinerelaties als ze zouden willen. Dit wordt verder besproken in module 17 ‘hoe een goed leven op te bouwen’. Mocht jij je eenzaam voelen dan helpt de volgende oefening je om na te gaan hoe je bent omgegaan met die gevoelens en hoe je dat in de toekomst op een meer positieve manier zou kunnen doen.

Beantwoord nu de volgende vragen:

• Welk deel van de module had de grootste impact op je inzicht en begrip? Waarom?
• Was er iets in deze module dat je aanzette of aanmoedigde om je gedrag aan te pakken? Hoe wil je je gedrag gaan aanpakken?
• Heb je door deze module nieuwe vragen gekregen of zijn er bepaalde ideeën waarover je meer wilt weten? Welke stappen wil je gaan zetten om deze informatie te verkrijgen?

Als je bij het doorlopen van deze module vragen of bezorgdheden hebt, mag je steeds contact opnemen met Stop it Now!. Wij kunnen je helpen met het doorlopen van de zelfhulpmodule en/of kunnen naar jou luisteren als je hier behoefte aan hebt.

Stop it Now! is anoniem, vertrouwelijk en gratis.